Od 1945

Wojskowa Akademia Medyczna
Na dalsze przeobrażenia w funkcjonowaniu wyższego wojskowego szkolnictwa medycznego wpływ miały wydarzenia polityczne Polskiego Października w 1956 roku.

Dotyczyły one zmian koncepcyjnych, co do kształtu form nauczania oraz personalnych w wielu jednostkach wojskowej służby zdrowia, w tym w Wojskowym Centrum Wyszkolenia Medycznego. Władze łódzkiej Akademii Medycznej wspierały pomysły utworzenia odrębnej uczelni medycznej dla potrzeb wojska. Senat AM w końcu 1956 roku podjął uchwałę o rozwiązaniu istniejącego w Uczelni Oddziału Medycyny Wojskowej, co miało kolosalne znaczenie dla przyspieszenia prac nad zorganizowaniem w Łodzi Wojskowej Akademii Medycznej. Na początku 1957 roku Władze Akademii Medycznej zapewniły wojskowych organizatorów o chęci udzielenia daleko idącej pomocy w rozwiązy­waniu piętrzących się trudności. Również na szczeblach ministerialnych uzgodniono zasady finansowania i współpracy między łódzkimi uczelniami medycznymi. W tymże też roku zespół profesorów Akademii Medycznej wystosował do Ministra Obrony Narodowej memoriał, w którym przedstawił swoje stanowisko "[...] w sprawie Wojskowej Akademii Medycznej, jej struktury, toku studiów i zasad współpracy". Uchwałą Rady Ministrów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej z 7 listopada 1957 roku powołano Wojskową Akademię Medyczną z siedzibą w Łodzi. Uchwała ta nakazywała także Ministerstwu Obrony Narodowej i Ministerstwu Zdrowia ustalić warunki proponowanej pomocy w przedmiocie pobierania nauki przez słuchaczy WAM oraz prowadzenia prac naukowych na bazie niektórych katedr cywilnej AM w Łodzi. Część placówek naukowych WAM miała być utworzona w oparciu o personel i sprzęt odpowiednich komórek łódzkiej Akademii Medycznej. W dniu 1 lutego 1958 roku zaczął obowiązywać oficjalny plan "Zasad współpracy pomiędzy Akademią Medyczną a Wojskową Akademią Medyczną". Na jego podstawie ustalono "zasady nauczania studentów WAM" w zakresie studiów lekarskich i farmaceutycznych, zasady zatrudniania pracowników naukowych cywilnej AM w placówkach WAM, zasady wzajemnego korzystania z pomieszczeń w celu odbywania zajęć dydaktycznych i prowadzenia prac naukowo-badawczych oraz zasady przekazywania sprzętu medycznego.
Uwzględniono również pomoc Akademii Medycznej w przeprowadzaniu egzaminów i rekrutacji studentów na Wojskową Akademię Medyczną. Dla powstania wojskowej uczelni kluczowe znaczenie miał także rozkaz Ministerstwa Obrony Narodowej z 19 maja 1958 roku, który na bazie Wojskowego Centrum Wyszkolenia Medycznego nakazywał utworzenie od 1 lipca 1958 roku Wojskowej Akademii Medycznej. Pierwszym Komendantem - Rektorem WAM został gen. bryg. prof. dr hab. med. Marian Garlicki. Pierwszym Komendantem - Dziekanem Wydziału Lekarskiego został płk prof. dr hab. med. Bolesław Gwóźdź. W skład Uczelni weszły WCWM, Centralny Wojskowy Szpital Kliniczny w Łodzi, Centralny Szpital MON w Warszawie i Ośrodek Szkolenia Oficerów Rezerwy w Przemyślu. Do głównych zadań nowopowstałej Uczelni należało podejmowanie działań:

  • dydaktycznych, polegających na kształceniu lekarzy wojskowych w oparciu o własne struktury, a także podyplomowe kształcenie ich wiedzy i umiejętności;
  • naukowo-badawczych, wynikających z zadań wojskowej służby zdrowia i rozwoju całej medycyny;
  • wojskowo-mobilizacyjnych, polegających na przeszkalaniu rezerw służby zdrowia oraz opracowywaniu w oparciu o badania i ćwiczenia koncepcji organizacji medycznego zabezpieczenia działań bojowych;
  • usługowo-leczniczych.

W części powyższych zadań Wojskowa Akademia Medyczna miała wsparcie cywilnej Akademii Medycznej w Łodzi. 25 maja 1958 r. Senat AM zgodził się na zatrudnienie 23 samodzielnych pracowników naukowych na etatach WAM oraz na przekazanie do dyspozycji nowej Uczelni 51 pomocniczych pracowników naukowych, 5 laborantów i 1 pracownika technicznego. Wewnątrz WAM powołano także szereg klinik i katedr w oparciu o odpowiednie jednostki strukturalne Akademii Medycznej.

Były to: Katedra Biologii, Katedra Fizyki Lekarskiej, Katedra Chemii Ogólnej, Katedra Chemii Fizjologicznej, Katedra Anatomii Prawidłowej, Katedra Histologii i Embriologii, Katedra Fizjologii, Katedra Anatomii Patologicznej, Katedra Patologii Ogólnej, Katedra Mikrobiologii, Katedra Farmakologii, Katedra Medycyny Sądowej, I i II Katedra Kliniki Chorób Wewnętrznych, II Katedra Kliniki Chirurgicznej, Katedra Chorób Dziecięcych, Katedra Ginekologii i Położnictwa, Katedra Dermatologii, Katedra Chorób Zakaźnych, Katedra Ftyzjatrii i Katedra Psychiatrii. Formalne zakończenie tworzenia nowej Uczelni nastąpiło 1 lipca 1958 roku. Na początku 1960 roku wewnątrz WAM wyodrębniono bibliotekę, Katedrę Patologii Ogólnej i Doświadczalnej, Katedrę Biologii, Katedrę Anestezjologii oraz Katedrę Medycyny Morskiej z siedzibą w Gdyni. Jak wynika z powyższych faktów w pierwszych latach swego istnienia WAM była ściśle zintegrowana z cywilną uczelnią medyczną. Rozdział obydwu szkół nastąpił w trybie administracyjnym, kiedy w ustawie o szkolnictwie wyższym z 1962 roku pojawił się przepis obligujący nauczycieli do zajmowania stanowisk kierowniczych tylko w jednej placówce naukowej. Mimo ostatecznego podziału między łódzkimi uczelniami medycznymi istniała wciąż bezpośrednia współpraca. Układała się ona na płaszczyźnie kształcenia stomatologów i farmaceutów. Edukacja tych dwóch grup specjalistów odbywała się głównie na Oddziale Stomatologicznym Wydziału Lekarskiego i Wydziale Farmacji cywilnej Akademii Medycznej. W czerwcu 1964 roku WAM wzbogacił się o nowy budynek II Centralnego Szpitala Klinicznego WAM w Warszawie  z 17 klinikami i zakładami.