DOKTORZY HONORIS CAUSA UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO w 2007 r.
Profesor
Tadeusz Tołłoczko
Profesor Josephine Arendt
Profesor Andrzej Bartke
Profesor Maciej Gembicki
Profesor Peter G. Fedor-Freybergh
Profesor Marek Pawlikowski
Doktor Marek Edelman
Profesor Teofan Domżał
Prof. Tadeusz Tołłoczko urodził się 31 lipca 1929 roku
w Warszawie. Studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego,
później kontynuował studia w Akademii Medycznej w Warszawie. Ukończył je w 1952
roku. Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę w Szpitalu Chirurgii Kostnej w
Konstancinie. W 1956 roku został przyjęty do pracy w I Klinice Chirurgicznej
Akademii Medycznej w Warszawie. W roku 1963 zdobył stopień doktora, a następnie
doktora habilitowanego w 1973 roku, 2 lata później otrzymał stanowisko docenta.
Tytuły profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego otrzymał kolejno w latach 1980
i 1991. Następnie pracował w Klinice Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej AM w Warszawie.
W 1974 roku objął stanowisko ordynatora i kierownika Kliniki Chirurgicznej II
Wydziału Lekarskiego AM w szpitalach Wolskim i Grochowskim.
W 1988 roku rozpoczął pracę w Klinice Chirurgii Naczyń
i Transplantologii, przekształconej później w Klinikę Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej
i Transplantacyjnej. Pracował w niej do czasu odejścia na emeryturę w 1999 roku.
Specjalizację z chirurgii ogólnej pierwszego stopnia uzyskał w 1960 roku, drugiego
stopnia - w 1965 roku, specjalizację z endokrynologii - w 1998 roku. W latach
1981-1984 był prorektorem AM w Warszawie (2 kadencje), a w latach 1990 -1996
pełnił funkcję rektora (2 kadencje) w tejże uczelni.
Dorobek naukowy prof. Tołłoczki jest imponujący i budzi
szacunek w środowisku naukowym na całym świecie. Klinika pod jego kierownictwem
rozwinęła się w wiodący ośrodek chirurgii endokrynologicznej. Prof. Tołłoczko,
jako pierwszy w Polsce, wykonał operację u chorego z pierwotną nadczynnością
przytarczyc, rozpoznaną drogą aktywnych poszukiwań choroby w grupie 560 chorych
z kamicą nerkową. Jako pierwszy chirurg w kraju wykonał subtotalną resekcję
przytarczyc u chorego z ich wtórną nadczynnością oraz totalną paratyroidektomię
z autotransplantacją przytarczyc w leczeniu wtórnej i trzeciorzędowej ich nadczynności.
Prof. Tołłoczko przeprowadził 908 operacji pierwotnej i wtórnej nadczynności
przytarczyc. Jego zespół naukowo-badawczy, jako pierwszy na świecie, opracował
zasady i dokonał z dobrym wynikiem allogennego przeszczepu hodowlanych komórek
przytarczyc bez immunosupresji. Do roku 2000 w klinice prof. Tołłoczki przeprowadzono
najwięcej w kraju operacji nadnerczy, przytarczyc i wyspiaków trzustki. Trzyletni
pobyt w Anglii pozwolił profesorowi na zdobycie doświadczenia w chirurgii endokrynologicznej,
naczyniowej, klatki piersiowej oraz przełyku. Klinika prof. Tołłoczki jako pierwsza
w kraju wprowadziła do klinicznej praktyki zabiegi transplantacyjne (przeszczepy
nerek).
Prof. Tołłoczko upowszechnił swoją ogromną wiedzę na
temat zakażeń w chirurgii i został uznany twórcą i organizatorem standardów
postępowania w profilaktyce i zwalczaniu chirurgicznych zakażeń. Przejście na
emeryturę nie spowodowało obniżenia jego aktywności naukowej. Prof. Tołłoczko
w dalszym ciągu wydaje publikacje medyczne wzbogacając je o rozważania filozoficzne
i etyczne.
Jest autorem 261 prac naukowych (opublikowanych w Polsce
i za granicą), 102 streszczeń, autorem i redaktorem 92 rozdziałów i podręczników
(m.in.: "Podstawy Chirurgii Endokrynologicznej"), autorem 94 komentarzy i ocen
prac, 85 wykładów i opracowań. W czasie swojej kariery naukowej zajmował wiele
prestiżowych stanowisk.
Był członkiem Komitetu Redakcyjnego "WORLD HOSPITALS",
sekretarzem generalnym Towarzystwa Chirurgów Polskich, przewodniczącym Rady
ds. Ochrony Zdrowia przy Prezydencie RP, członkiem rzeczywistym Societas Scientiarum
Varsoviensis, członkiem Komitetu Prognoz "Polska XXI wieku" przy PAN, przewodniczącym
Komitetu Patofizjologii Klinicznej PAN, członkiem zespołu medycznego KBN, członkiem
odwoławczej Komisji Bioetycznej przy Ministerstwie Zdrowia, Towarzystwa Chirurgów
Polskich, Polskiego Towarzystwa Szpitalnictwa, Polskiego Towarzystwa Zakażeń
Szpitalnych, Polskiej Akademii Medycyny.
Był również członkiem lub delegatem kilku towarzystw zagranicznych: Interim
Board of the International Society for Quality Assurance, International Society
of Surgery, International Federation of Surgical College, International Society
of Surgery, International Association of Endocrine Surgeons oraz prezydentem
Światowej Federacji Szpitalnictwa. Przewodniczył sesjom naukowym na wielu zjazdach
naukowych m.in.: w Lizbonie, Waszyngtonie, Sztokholmie i Hong Kongu.
Za swoje zasługi był wielokrotnie odznaczany m.in.:
Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
Medalem Gloria Medicinae, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Nagrodą im. Rydygiera
za najlepsze prace na 57 Zjeździe Towarzystwa Chirurgów Polskich.
Profesor Josephine Arendt urodziła się 13 lutego 1941
r. w Wielkiej Brytanii. Stopień naukowy doktora z zakresu biochemii uzyskała
w 1965 roku na University of London. W latach 1967-1977 pracowała na Uniwersytecie
w Genewie. Od 1977 roku jest pracownikiem naukowym i nauczycielem akademickim
w School of Biomedical and Molecular Science, University of Surrey w Guildford,
Wlk. Brytania. W 1990 r. została profesorem endokrynologii na w/w uczelni, a
od 2003 r. jest profesorem emerytowanym. W 1999 r. utworzyła Centrum Chronobiologii,
którego była dyrektorem do czasu przejścia na emeryturę. Profesor Arendt jest
twórcą i dyrektorem Stockgrand Ltd., firmy wyspecjalizowanej w badaniach melatoniny
i innych parametrów rytmów okołodobowych.
Profesor Arendt jest pionierem w zakresie badań nad
rolą melatoniny w fizjologii i patologii człowieka oraz niekwestionowanym światowym
autorytetem w tej dziedzinie. W centrum jej zainteresowań, oprócz melatoniny,
znajduje się rola światła, czynników genetycznych, a także czynników środowiskowych
w regulacji rytmów okołodobowych u ludzi oraz rytmów sezonowych u zwierząt.
Do unikatowych badań prowadzonych pod kierunkiem profesor Arendt należą w szczególności
prace nad zaburzeniami rytmów okołodobowych u osób niewidomych, pracowników
zmianowych, po lotach transkontynentalnych (je-lag), rolą polimorfizmu genu
zegarowego Per3 w zespole opóźnionej fazy zasypiania i badania nad nowymi ligandami
receptorów melatoninowych o potencjalnym znaczeniu terapeutycznym. Zaowocowały
one opracowaniem nowych, skutecznych metod leczenia chronobiologicznych zaburzeń
snu. Zespół profesor Arendt jako pierwszy wykazał, że układ okołodobowy człowieka
jest najbardziej wrażliwy na promieniowanie niebieskie, a obserwacja ta ma swoje
implikacje terapeutyczne w fototerapii depresji zimowej.
Dorobek naukowy profesor Arendt obejmuje ponad 300 prac
opublikowanych w renomowanych czasopismach naukowych. Książka jej autorstwa
pt. "Melatonin and the Mammalian Pineal Gland" stanowi obszerne i wyczerpujące
kompendium na temat melatoniny i gruczołu szyszynkowego. Profesor Arendt jest
członkiem zarządów wielu towarzystw naukowych oraz komitetów redakcyjnych prestiżowych
czasopism naukowych. Za swoje wybitne osiągnięcia naukowe została odznaczona
medalami St. Gorans Hospital, Karolinska Institute w Sztokholmie, Uniwersytetu
im. J. Lebiega w Giessen oraz Medalem im. Ernsta i Berty Scharrer (Uniwersytet
im. J.W. Goethego we Frankfurcie nad Menem).
Profesor Arendt współpracuje z wieloma ośrodkami naukowymi
na świecie. Bilateralna współpraca pomiędzy grupą Profesor Arendt a pracownikami
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi zaowocowała publikacjami w renomowanych czasopismach
specjalistycznych.
Profesor Andrzej Bartke urodził się 23 maja 1939 r.
w Krakowie. W roku 1962 uzyskał stopień magistra zoologii na Uniwersytecie Jagiellońskim,
w tym samym roku został stypendystą Narodowego Funduszu Zdrowia (NIH) USA na
Uniwersytecie Kansas w Lawrence, gdzie w 1965 r. uzyskał stopień naukowy doktora
(Ph.D.). Po krótkim pobycie w Krakowie (1965-1967) ponownie wyjechał do USA,
gdzie pracował kolejno w Worcester Fundacji Biologii Doświadczalnej (Worcester
Foundation for Experimental Biology), Shrewsbury w stanie Massachusetts (1967-1978),
w Klinice Ginekologii i Położnictwa Ośrodka Medycznego Uniwersytetu Teksaskiego
(Department of Obstetrics and Gynecology, The University of Texas Health Science
Center w San Antonio (1978-1984) oraz od 1984 r. do chwili obecnej w Uniwersytecie
Południowego Illinois (University of Southern Illinois) w Springfield.
Dorobek naukowy prof. Andrzeja Bartke jest olbrzymi.
Obecnie składa się na niego 508 prac oryginalnych oraz 110 rozdziałów podręcznikowych
i artykułów monograficznych. Dominującymi kierunkami badań prof. Bartke są:
endokrynologia rozrodu (szczególnie badania nad rolą prolaktyny w kontroli reprodukcji,
zwłaszcza u płci męskiej), a w ostatnim czasie także endokrynologia starzenia
się. Badania nad długowiecznością stanowią istotny i niezmiennie aktualny kierunek
badań prowadzonych przez prof. Bartke i jego zespół od co najmniej dwudziestu
lat. Dotyczą one wpływu układu dokrewnego na długość trwania życia i z pełną
odpowiedzialnością można uznać, że są w tym zakresie wiodącymi na świecie. Wyniki
badań prof. Bartke pozwalają wnioskować, że długość życia i starzenie się są
ściśle związane z mechanizmami genetycznymi i endokrynologicznymi.
Większość Jego publikacji ukazała się w renomowanych
czasopismach światowych takich jak np. Science, Nature, Life Science, Neuroendocrinology,
Journal of Reproduction and Fertility, American Journal of Obstetrics and Gynecology,
Biology and Reproduction i wiele innych.
Głęboka wiedza i zdolność wyznaczania istotnych problemów
badawczych pozwoliło prof. Bartke na uzyskanie licznych grantów naukowych (23)
i prowadzenie badań na światowym poziomie, co zaowocowało przyznaniem licznych
nagród i zaszczytnych tytułów m. in.: w 2006 r.- honorowe członkostwo Polskiego
Towarzystwa Neuroendokrynologii, - członkostwo w Radzie Dyrektorów Certyfikatu
Oceny Jakości Usług Amerykańskiego Towarzystwa Starzenia się; w 2005 r. - nagroda
badawcza Denham Harman przyznana przez Amerykańskie Towarzystwo Starzenia się;
na przełomie lat 2004/2005 r. - objęcie stanowiska przewodniczącego tegoż Towarzystwa;
w 2004 r. - przyznanie tytułu Wybitnego Uczonego przez wicekanclerza i dziekana
Uniwersytetu Południowego Illinois (SIU) w USA; w latach 2003-2006 r. - członkostwo
w Sekcji Badań nad Komórkowymi Mechanizmami Starzenia się i Rozwoju Narodowego
Instytutu Zdrowia (NIH) USA; w 2003 r. - przyznanie nagrody inauguracyjnej Methuselah;
w 1995 r. - przyznanie nagrody Carla Hartmana; a w 1973 r. nagrody Ralpha Earle.
Prof. Andrzej Bartke jest członkiem wielu międzynarodowych
towarzystw naukowych takich jak: Society for the Study of Reproduction (1985-1986),
American Society of Andrology (przewodniczący w latach 1983-1984), Endocrine
Society, Society for Endocrinology, American Association for the Advancement
of Science, Society for the Study of Fertility, Sigma Xi, American Physiological
Society, American Aging Association (którego członkiem zarządu pozostaje od
2002 r. do dziś).
Prof. Bartke jest wielkim przyjacielem Polski i polskich
naukowców. Przez cały okres pobytu w USA ściśle współpracuje z polskimi badaczami,
w tym z wieloma nauczycielami akademickimi naszej Uczelni. Wyrazem współpracy
z naukowcami z Uniwersytetu Medycznego jest 17 wspólnych publikacji, a także
zapraszanie naszych naukowców do wygłoszenia referatów plenarnych na organizowanych
przez profesora Bartke konferencjach naukowych.
Profesor Andrzej Bartke jest postacią wyjątkową. Jest
doskonałym naukowcem, który wytyczył drogi rozwoju w reprezentowanych przez
siebie kierunkach badań naukowych. Posiada liczący się na świecie, bogaty, oryginalny
i wartościowy dorobek naukowy. Wiele z opublikowanych przez niego prac ma charakter
nowatorski i na stałe znalazło sobie miejsce w naukowej literaturze światowej.
Profesor Maciej Gembicki urodził
się w 1928 roku w Jadowie na Mazowszu. W 1946 roku rozpoczął studia na Wydziale
Prawa Uniwersytetu Poznańskiego, a rok później na Wydziale Lekarskim tegoż Uniwersytetu.
Po zakończeniu obu kierunków rozpoczął pracę jako młodszy asystent w II Katedrze
i Klinice Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Poznaniu. Stopień doktora
zdobył w 1960 roku, natomiast pięć lat później doktora habilitowanego. W 1966
roku uzyskał stanowisko docenta, a następnie tytuł
prof. nadzwyczajnego (1972 r.) oraz prof. zwyczajnego (1980 r.).
Był założycielem Wojewódzkiej Poradni Chorób Tarczycy (1956 rok), którą kierował
do 1997 roku. Jednocześnie w 1970 roku zorganizował i został kierownikiem Kliniki
Endokrynologii Instytutu Chorób Wewnętrznych AM w Poznaniu, którą kierował przez
28 lat, aż do momentu przejścia na emeryturę w 1998 roku. Specjalizację z chorób
wewnętrznych pierwszego stopnia otrzymał w 1955 roku, trzy lata później drugiego
stopnia z chorób wewnętrznych oraz z medycyny nuklearnej, a następnie w 1975roku
specjalizacje drugiego stopnia z endokrynologii.
W Katedrze Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Poznaniu zorganizował Ośrodek
Izotopów Promieniotwórczych, w którym w roku 1956 po raz pierwszy w Polsce wprowadzono
izotopy jodu promieniotwórczego do diagnostyki i terapii chorób tarczycy.
W czasie swojej imponującej kariery naukowej i akademickiej był uczestnikiem
wielu komisji senackich oraz rad naukowych. Był sekretarzem w Komitecie Nauk
Klinicznych Niezabiegowych Polskiej Akademii Nauk oraz przewodniczącym Komisji
Endokrynologii i Komisji Medycyny Nuklearnej i Fizyki Medycznej Wydziału VI
PAN. W 1997 roku Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych powierzyła
mu zorganizowanie i przewodnictwo Komisji ds. Oceny i Akredytacji Programów
Nauczania na Kierunkach Medycznych.
Prof. Gembicki był także członkiem honorowym: Czechosłowackiego Towarzystwa
Lekarskiego im. Jana Ewangelisty, Niemieckiego Towarzystwa Endokrynologicznego,
Polskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej, Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego.
Jest autorem 226 oryginalnych publikacji naukowych w zagranicznych i krajowych
czasopismach, 8 rozdziałów w podręcznikach, 24 artykułów i komunikatów naukowych
oraz 14 doniesień popularno-naukowych.
Oprócz szerokiej działalności naukowej i dydaktycznej w Polsce prof. Gembicki
ściśle współpracował z organizacjami zagranicznymi oraz pełnił wysokie funkcje
na szczeblu międzynarodowym.
Oprócz roli redaktora naczelnego (1974-1978) "Endokrynologii Polskiej"
zasiadał w Komitetach Redakcyjnych czasopism o zasięgu międzynarodowym: "European
Journal of Nuclear Medicine", "The International Journal of Biological
Markers", "Nuclear Medicine Communication".
Za swoje zasługi został wielokrotnie odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami.
Profesor Peter G. Fedor-Freybergh
urodził się w 1936 roku w Bratysławie. W 1959 ukończył studia medyczne na
Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Bratysławie. W okresie 1962-1980 uzyskał
specjalizację w zakresie psychiatrii, psychiatrii dziecięcej oraz położnictwa
i ginekologii.
Prof. Fedor-Freybergh może poszczycić się szeroką wiedzą badawczą w zakresie
endokrynologii, neuroendokrynologii, położnictwa i ginekologii, psychoneuroimmunologii,
psychologii, psychoterapii, psychiatrii, etyki czy medycyny prenatalnej i
perinatalnej.
Jest autorem pionierskich prac w zakresie psychiatrii (także dziecięcej),
neuroendokrynologii, położnictwa i ginekologii, medycyny psychosomatycznej,
a zwłaszcza w dziedzinie psychologii prenatalnej i perinatalnej, której jest
jednym z twórców.
Wśród najważniejszych stanowisk związanych z działalnością naukową i zawodową
możemy wyróżnić: Kierownik (1966-1968) i Zastępca Kierownika (1969-1972) Kliniki
Psychiatrii Dzieci i Młodzieży - Uniwersytet w Bratysławie, wykładowca w Instytucie
Kształcenia Podyplomowego Lekarzy w Bratysławie i na Uniwersytecie w Uppsali
(1969-1972), wykładowca i starszy konsultant w Klinice Położnictwa i Ginekologii,
twórca Kliniki i Pracowni Naukowej Psychosomatycznego Położnictwa i Ginekologii
w Szpitalu Sabbatsberg - Instytut Karolinska w Sztokholmie (1972-1980), wykładowca
na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Turku (1978-1986), Przewodniczący Komitetu
Zdrowia Międzynarodowej Akademii Nauk i Międzynarodowej Rady ds. Rozwoju Nauki
w Monachium (1986-1991), Dyrektor Instytutu Badań nad Rozwojem Człowieka w
Wiedeńskiej Akademii Badań nad Przyszłością (1987-1992), Profesor Hipnozy
w Medycynie i Psychologii w Międzynarodowym Uniwersytecie Nowej Medycyny w
Mediolanie (1989-1994), Profesor Psychiatrii Dzieci i Młodzieży na Wydziale
Lekarskim Uniwersytetu Karola w Pradze (od 1996), Kierownik Katedry Psychologii
Prenatalnej i Perinatalnej oraz Nauk Społecznych Uniwersytetu Zdrowia i Nauk
Społecznych w Bratys,ławie (od 2006), Koordynator ds. Nauki i Badań na I Wydziale
Lekarskim Uniwersytetu Karola w Pradze (od 2007).
Przy ogromie pracy związanej z działalnością naukową, profesor znalazł czas
aby czynnie udzielać się w towarzystwach naukowych jako Zastępca Sekretarza
Generalnego Światowego Towarzystwa Psychiatrii Dzieci i Młodzieży (1966-1969),
Prezydent Międzynarodowego Towarzystwa Psychologii i Medycyny Prenatalnej
i Perinatalnej; od 1992 roku - Prezydent Honorowy czy też Założyciel Towarzystwa
Nauk Zintegrowanych oraz Słowackiego Towarzystwa Psychologii Prenatalnej i
Nauk Społecznych.
Pomimo wieku Profesor Peter G. Fedor-Freybergh jest nadal niezwykle aktywny
na podłożu zawodowym pełniąc obecnie funkcję: profesora psychologii i medycyny
prenatalnej i perinatalnej (od 2006 roku), Dyrektora Instytutu Medycyny i
Psychologii Prenatalnej i Perinatalnej oraz Nauk Społecznych (od 2007 roku),
Prorektora (od 2007 roku), Profesora Psychiatrii Dzieci i Młodzieży III Wydziału
Medycznego Uniwersytetu Karola w Pradze (od 1996 roku), Głównego Koordynatora
w Międzynarodowym Wieloośrodkowym Centrum Badawczym w Klinice Psychiatrii
I Wydziału Medycznego Uniwersytetu Karola w Pradze (od 2007 roku).
Budzi on wielki szacunek w środowisku naukowym na całym świecie czego wyraz
jest honorowe członkostwo w Czeskim Towarzystwie Położniczym i Ginekologicznym
im. J. E. Purkyne'go , Polskim Towarzystwie Neuroendokrynologicznym, Polskim
Towarzystwie Ginekologicznym oraz Międzynarodowym Towarzystwie Psychologii
i Medycyny Prenatalnej i Perinatalnej. Profesor Fedor-Freybergh jest także
Założycielem i Redaktorem Naczelnym czasopism naukowych, a mianowicie: "International
Journal of Prenatal and Perinatal Psychology and Medicine" (od 1989 r.), "Neuroendocrinology
Letters" (od 1997 r.), "The Progress in Life Sciences and Medicine" (od 2004
r.), "Biogenic Amines" (od 2005 r.).
Profesor Marek Pawlikowski urodził
się w 1933 roku w Poznaniu. W 1957 roku uzyskał tytuł lekarza na Śląskiej
Akademii Medycznej, na której od III roku studiów rozpoczął pracę jako młodszy
asystent w Katedrze Anatomii Prawidłowej
W 1960 roku obronił na Śląskiej Akademii Medycznej doktorat dotyczący unerwienia
gruczołów dokrewnych, a po czterech latach uzyskał stopień doktora habilitowanego.
W międzyczasie (w 1963 r.) zdobył specjalizację z zakresu chorób nerwowych.
W 1975 r. Profesor Pawlikowski podjął pracę w Akademii Medycznej w Łodzi.
W latach 1975-2004 był Kierownikiem Katedry Endokrynologii i Zakładu Endokrynologii
Doświadczalnej i Diagnostyki Hormonalnej, a w latach 1975-1987 i 1990-2004
Dyrektorem Instytutu Endokrynologii.
W Uczelni Profesor pełnił także funkcję: Prodziekana (od 1981r.), od 1984
r. Prorektora ds. nauczania i wychowania oraz Prorektora ds. nauki, a następnie
w latach 1987-1990 Rektora AM . Począwszy od 1984 roku aż do 1999 był członkiem
Senatu Uniwersytetu Claude Bernard w Lyonie, natomiast w okresie 1992-1993
objął stanowisko Profesora kontraktowego endokrynologii i chorób metabolicznych.
Do najważniejszych osiągnięć możemy zaliczyć: opisanie oznak neurosekrecji
w zwojach układu nerwowego autonomicznego, opisanie bezpośredniego wpływu
niektórych neurohormonów, w tym TRH, dopaminy i somatostatyny, na aktywność
mitotyczną przedniego płata przysadki, wykazanie nowych aspektów immunomodulacyjnego
działania niektórych neurohormonów (somatostatyna i TRH), wykazanie zależności
między strukturą analogów somatostatyny a ich działaniem antyproliferacyjnym,
immunohistochemiczna lokalizacja 6 podtypów receptorów somatostatynowych w
nieczynnych hormonalnie guzach przysadki, wykazanie pobudzającego wpływu angiotensyny
II i IV na proliferację komórek prolaktynowych przysadki, wykazanie, że spośród
guzów przysadki rozpoznawanych klinicznie jako nieczynne hormonalnie, najczęstszą
postać stanowią guzy, w których immunohistochemicznie można wykryć obecność
gonadotropin.
W dorobku naukowym Profesora Pawlikowskiego odnajdziemy 249 publikacji oryginalnych
(164 w czasopismach zagranicznych), 51 prac poglądowych, 18 podręczników,
skryptów i rozdziałów w podręcznikach oraz wg Science Citation Index - ponad
1600 cytowań. Był redaktorem lub współautorem wielu publikacji. Z racji wiedzy
i doświadczenia był on członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i
Stopni Naukowych (1991-1993, 1996-1999 i 2003-2006) i Komitetów Redakcyjnych
wielu czasopism naukowych, organizatorem i pierwszym przewodniczącym Polskiego
Towarzystwa Neuroendokrynologii (2000-2006), uczestnikiem prac wielu Komitetów
PAN oraz jest honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego
oraz Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.
Za swoją działalność na rzecz rozwoju medycyny otrzymał wiele wyróżnień i
nagród, do których zaliczamy.
Marek Edelman urodził się w 1921 roku w Homlu na Białorusi. Wkrótce po tym jego rodzina przeniosła się do Warszawy gdzie spędził dzieciństwo i lata młodości. Był członkiem "Bundu", żydowskiej socjalistycznej partii robotniczej, Był również jednym z założycieli Żydowskiej Organizacji Bojowej, skupiającej młodzież żydowską przeciwstawiającą się Niemcom. Jako jeden z niewielu przeżył powstanie w getcie warszawskim, będąc też jego przywódcą po śmierci Mordechaja Anielewicza. Po zakończeniu wojny pozostał w Polsce. Pytany dlaczego zdecydował się tu pozostać odpowiadał: "Ktoś przecież musi zostać z tymi wszystkimi, którzy tu zginęli".
Dr Marek Edelman w 1946 roku zamieszkał w Łodzi,
gdzie również ukończył studia medyczne. Swoją wiedzę rozszerzał pod kierunkiem
prof. Jan Molla, pioniera w dokonywaniu operacji serca w stanie zawału. Jest
autorem blisko 40 publikacji o tej tematyce (monografia "Zawał serca"), które
powstały w latach 1954-1977. Był to okres, kiedy nie było takich jak dzisiaj
możliwości zbierania informacji naukowych, wymiany z ośrodkami zagranicznymi
czy nawet polskimi. Dr Marek Edelman tak opisał swoją pracę w służbie zdrowiu
i życiu ludzkiemu: "Pan Bóg już chce zgasić świeczkę, ja muszę szybko osłonić
płomień, wykorzystując jego chwilową nieuwagę" - słowa te pochodzą z książki-wywiadu
"Zdążyć przed Panem Bogiem", jaki przeprowadziła z nim Hanna Krall. W 1962
roku uzyskał tytuł doktora nauk medycznych, po obronie rozprawy "Pochodne
hormonów kory nadnerczy w leczeniu ciężkich postaci niewydolności krążenia".
W swojej późniejszej pracy naukowej zajmował się zagadnieniem obrzęku płuc
i wyniki tych badań podsumował w przedstawionej wtedy do recenzji pracy habilitacyjnej:
"O niektórych mechanizmach obrzęku płuc". Pomimo pozytywnych recenzji praca
została odrzucona, niewątpliwie z powodów politycznych, w roku 1969. Miał
swój wkład w rozwój metody operowania zawału serca polegającej na połączeniu
krążenia żylnego z tętniczym. Jego rozwijającą się karierę blokowały kolejne
zwolnienia ze szpitali im. Pirogowa, im. S. Sterlinga, oraz Szpitala Wojskowego
Łodzi, spowodowane antysemicką nagonką.
Jego opanowanie i wewnętrzna dyscyplina były wzorem dla członków zespołu,
którym kierował, a profesjonalizm i niezwykła uczciwość były przedmiotem niekłamanego
podziwu współpracowników. Surowy i niejednokrotnie szorstki w kontaktach z
personelem, był jak ojciec skrywający dumę i głęboką miłość do tych, którym
powierzał opiekę nad najcenniejszym darem jakim jest życie.
W latach 70-tych był zaangażowany w działalność opozycyjną. Podpisując list
kierowany przez intelektualistów do władz PRL, występował przeciwko wprowadzeniu
zmian w Konstytucji PRL, wskazujących na przewodnią rolę PZPR oraz sojusz
z ZSRR. Działał w Komitecie Obrony Robotników oraz NSZZ "Solidarność"
- niósł pomoc potrzebującym opieki medycznej, przyjmując na swój oddział represjonowanych
robotników z Radomia i Ursusa. Nie bał się pytań o powody przyjęcia, ważny
dla niego był człowiek. W ideach KOR-u dostrzegał te same wartości, na których
opierał swą działalność Bund - braterstwo, sprawiedliwość społeczna i nienawiść
do dyktatury. To one, przekazane "Solidarności", zaowocowały wolnością.
W latach 80-tych był Marek Edelman jednym z propagatorów wprowadzenia na szeroką
skalę badań przesiewowych dotyczących nowotworów piersi. To On zdobył na ten
cel środki z Fundacji "Solidarność" i wiedząc jak ogromne znaczenie w
walce z rakiem odgrywa czas, przekonywał o konieczności szybkiego działania.
W 1998 roku w uznaniu zasług dla kraju uhonorowany został najwyższym polskim
odznaczeniem państwowym - Orderem Orła Białego. Odbierając odznaczenie z rąk
Prezydenta RP - Aleksandra Kwaśniewskiego powiedział: "Order ten jest przypomnieniem
3 milionów Żydów, którzy zginęli w Polsce, 350 tysięcy warszawiaków... jest
przypomnieniem tych ludzi, którzy zginęli niepotrzebnie. Jest to order dla
ziemi polskiej, osieroconej z 3 milionów obywateli. Obywateli, którzy wnosili
krasę kultury żydowskiej, która tak się splatała przez wieki z literaturą,
kulturą i obyczajem polskim. To wszystko minęło i dzisiaj trzeba o tym pamiętać.
Demokracja nie jest dana od Boga ani od ludzi na zawsze i trzeba cały czas
o nią walczyć". W 1999 roku władze Łodzi nadały Doktorowi Markowi Edelmanowi
tytuł Honorowego Obywatela Miasta. Jest laureatem tytułu doktora honoris causa
Uniwersytetu w Yale (USA) i Uniwersytetu Libre w Brukseli (Belgia), został
uhonorowany również Medalem Świętego Jerzego - nagrodą o przesłaniu chrześcijańsko-społecznym.
Nie lubi mówić o sobie. Chętnie jednak zabiera głos w sprawach ważnych, zwłaszcza
w obronie innych ludzi - poniżanych, mordowanych, bezbronnych. Nie odmawia
też, gdy trzeba pójść na spotkanie z młodzieżą i odpowiadać nawet na najtrudniejsze
pytania. Spotyka się z młodymi Niemcami, Żydami, Amerykanami, którzy przyjeżdżają
do Łodzi. "To jest młode pokolenie. Im trzeba mówić, co tu się stało,
żeby nie powtórzyli błędów swoich dziadków" - wyjaśnia
Doktor Marek Edelman jest żywą legendą Powstania w Warszawskim Getcie, człowiekiem,
którego działalność przywraca wiarę w idee człowieczeństwa. Jego odwaga i
zaangażowanie w sprawy pokoju i poszanowania praw człowieka, są wzorem do
naśladowania dla ludzi na całym świecie. Postawa, jaką prezentował Doktor
Edelman w czasie wojny, a także w warunkach pokoju, jest dowodem na to, że
człowieczeństwa nie można zniszczyć ani rękoma faszystowskiego ani komunistycznego
reżimu - dwóch totalitarnych systemów XX wieku.
Zobacz relację
Profesor Teofan Domżał urodził
się 23 września 1927 roku w Cichminie. Od 1952 roku, czyli rok po ukończeniu
z wyróżnieniem Wydziału Lekarskiego AM w Łodzi, rozpoczął pracę u wybitnego
neurologa Prof. Eufemiusza Hermana. Powołany do służby wojskowej, kształcenie
w dziedzinie neurologii kontynuował w Wojskowej Akademii Medycznej również
pod patronatem doskonałego neurologa Prof. Władysława Steina. Tam też uzyskał
w 1956 roku specjalizację II stopnia z zakresu neurologii. W 1960 roku obronił
prace doktorską i wkrótce potem, w 1964 roku habilitował się i uzyskał stanowisko
docenta. W 1971 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1982 zwyczajnym.
Prof. Domżał objął obowiązki kierownika Kliniki Neurologicznej
Centralnego Szpitala Klinicznego Wojskowej Akademii Medycznej w Warszawie w 1965 roku, mając 38 lat. Miał
już wtedy za sobą duże doświadczenie naukowe. Od III roku studiów brał udział
w pracy naukowej, początkowo w Zakładzie Anatomii Prawidłowej oraz w Klinice
Chirurgii.
Kliniką neurologiczną w Warszawie kierował ponad 30 lat i nadał jej prawdziwie
akademicki charakter. Zajmował się kształceniem podyplomowym lekarzy neurologów.
Organizował w klinice wiele kursów dokształcających, prowadził seminaria,
szkolił stażystów i organizował egzaminy specjalizacyjne dla neurologów wojskowych.
Przez 20 lat był naczelnym neurologiem wojskowym. Równolegle z działalnością
kliniczną na najwyższym poziomie, Profesor Domżał aktywnie uczestniczył w
życiu naukowym. W czasie tej długiej działalności naukowej zajmował się wieloma
problemami, zaczynając od wnikliwych studiów kazuistycznych, poprzez badania
elektroencefalograficzne w wielu chorobach układu nerwowego, badania kliniczno
terapeutyczne w różnych rodzajach bólu, w chorobach pozapiramidowych i innych.
Był zwykle pierwszym w Polsce, który wprowadzał nowe formy terapii np. lewodopę
w chorobie Parkinsona, plazmaferezę w chorobie Guillaina i Barrego, inhibitory
cholinesterazy w otępieniu.
Opublikował ponad 250 prac naukowych, 9 książek i kilkanaście rozdziałów w
różnych podręcznikach neurologii czy monografiach. Od lat 70-tych do 2005
roku był członkiem Komitetu Redakcyjnego czasopisma Neurologia i Neurochirurgia
Polska. Jest też członkiem komitetów redakcyjnych wielu innych czasopism naukowych
m.in. Wiadomości Lekarskich, Merkuriusza Lekarskiego, Neurologii Praktycznej,
Lekarza Wojskowego, Bólu.
Był promotorem 35 doktoratów, z jego szkoły 6 osób uzyskało stopień dr habilitowanego.
Jego wychowankowie obejmowali samodzielne stanowiska w ośrodkach akademickich
lub w ważnych placówkach leczniczych.
Prof. Domżał brał aktywny udział w polskim i europejskim życiu naukowym. Był
członkiem Polskiego Towarzystwa Neurologicznego i Towarzystwa Elektrofizjologii
Klinicznej. Był przez 6 lat ( dwie kadencje) prezesem PTN i przez 12 lat wiceprezesem.
Utworzył Sekcje PTN Badania i Zwalczania Bólu, był jej pierwszym przewodniczącym.
Od 1975 roku prowadzi w PTN Sekcje Terapii. Pod patronatem tej sekcji organizuje
co roku konferencje naukowe na temat postępów w terapii w chorobach neurologicznych.
Konferencje te cieszą się ogromnym powodzeniem wśród polskich neurologów.
Organizował też wiele konferencji na temat bólu.
Prof. Domżał cieszy się niezwykłym autorytetem w środowisku polskich neurologów,
ponadto jest osobą bardzo lubianą zarówno przez swoich rówieśników jak i znacznie
młodszych kolegów.
Zobacz relację