Akademia Medyczna
Wojskowa Akademia Medyczna
UNIWERSYTET MEDYCZNY
Uniwersytet Medyczny w Łodzi rozpoczął działalność 1 października 2002 roku. Powstał po połączeniu - z mocy Ustawy Sejmu RP z dn. 27.07.2002 r. - dwóch łódzkich uczelni: Akademii Medycznej oraz
Wojskowej Akademii Medycznej.
Uczelnia jest kontynuatorką kilkudziesięcioletniej historii obu akademii oraz spadkobiercą bogatych tradycji.
Starania o utworzenie w Łodzi wyższej uczelni medycznej sięgają okresu II Rzeczypospolitej.
W 1938 roku z inicjatywy grupy wybitnych lekarzy łódzkich z prof. dr. Wincentym
Tomaszewiczem na czele, powołano stowarzyszenie społeczne pod nazwą "Wyższa
Uczelnia Lekarska w Łodzi". Inaugurację pierwszego roku akademickiego uczelni
przewidziano na 1 października 1940 r. Wybuch II wojny światowej zniweczył te
plany.
Już w czasie okupacji niemieckiej, łódzcy przedstawiciele Delegatury Rządu Londyńskiego
na Kraj powołali Konspiracyjną Komisję do Spraw Organizacji Uniwersytetu, która
prowadziła prace przygotowawcze mające na celu zorganizowanie wydziałów medycznych
na tworzonym Uniwersytecie Łódzkim. Zostały one wznowione zaraz po wyzwoleniu
Łodzi w styczniu 1945 roku, przez Tymczasowy Dziekanat Wydziału Lekarskiego.
W ich rezultacie, 27 sierpnia 1945 r. Minister
Oświaty zatwierdził powołanie Wydziału Lekarskiego, Wydziału Stomatologicznego
oraz Wydziału Farmaceutycznego w strukturze Uniwersytetu Łódzkiego - utworzonego
w maju 1945 roku. W lutym 1949 r. połączono Wydział Lekarski oraz Wydział Stomatologiczny
w Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym.
Łódzka Akademia Medyczna, jako autonomiczna
uczelnia kształcąca lekarzy, stomatologów i farmaceutów powstała 1 stycznia
1950 roku - na podstawie Uchwały Rady Ministrów - po wyodrębnieniu z Uniwersytetu
Łódzkiego wydziałów medycznych.
Jej pierwszym rektorem został prof. dr Emil Paluch. Rok akademicki rozpoczęło
1942 studentów, a zajęcia odbywały się w 46 katedrach.
Pięćdziesięciodwuletni okres istnienia Akademii
Medycznej charakteryzował się intensywnym i konsekwentnym rozwojem jej funkcji
dydaktycznej i naukowej oraz stałą rozbudową oferty leczniczej. W ramach doskonalenia
procesu nauczania unowocześniano programy kształcenia - sukcesywnie zbliżając
je do programów obowiązujących w uczelniach Europy Zachodniej. Kolejne władze
Uczelni wiele uwagi poświęcały poszerzaniu oferty dydaktycznej, powołując nowe
wydziały oraz kierunki studiów.
Do najważniejszych dokonań w tym zakresie, można
zaliczyć:
Od początku działalności Akademii Medycznej do 2002 roku, jej mury opuściło ponad 28 tys. lekarzy, stomatologów, farmaceutów oraz absolwentów kilku innych kierunków medycznych.
Stopniowo powiększała się także baza naukowo-dydaktyczna i kliniczna Uczelni.
W latach 1945-1950 kliniki Akademii mieściły się
w przekazanych do tymczasowego użytkowania szpitalach miejskich. Niektóre z
nich (Szpital Kliniczny Nr 1 im. N. Barlickiego, Szpital Kliniczny Nr 3 im.
S. Sterlinga) zostały w 1950 roku przekazane Akademii Medycznej na własność.
W 1956 roku Uczelnia otrzymała budynek przy al.
Kościuszki 4, w którym znalazł się jej rektorat i administracja ogólnouczelniana
oraz dziekanaty wydziałów. W 1959 roku Akademia wzbogaciła się o nowo wybudowany
szpital pediatryczny. W roku akademickim 1970/71 Wydział Farmaceutyczny otrzymał
nowy budynek, w którym mieszczą się wszystkie katedry tego Wydziału, a w roku
1977 oddano do użytku nowoczesny gmach Biblioteki Głównej. W 1976 roku rozpoczęta
została budowa Centrum Kliniczno-Dydaktycznego Akademii Medycznej - uczelnianego
kompleksu dydaktycznego, naukowego i klinicznego.
Wojskowe szkolnictwo medyczne swymi korzeniami sięga roku 1922, kiedy to rozkazem ministra Spraw Wojskowych utworzono w Warszawie - Wojskową Szkołę Sanitarną, kształcącą oficerów służby zdrowia. W 1925 roku WSS połączono z Wojskowym Instytutem Sanitarnym oraz Szpitalem Ujazdowskim i przemianowano na Oficerską Szkołę Sanitarną. W 1928 roku dokonano zmiany nazwy szkoły na - funkcjonującą do 1939 roku - Szkołę Podchorążych Sanitarnych .
W czasie II wojny światowej w Zachodniej Europie (Francja, Wielka Brytania, Szwajcaria) powstało kilka polskich ośrodków szkolących kadry medyczne na potrzeby Wojska Polskiego na Zachodzie . Po wojnie, w 1950 roku w Łodzi, powstał Fakultet Wojskowo-Medyczny, którego wojskowi studenci kształcili się w łódzkiej Akademii Medycznej.
Proces tworzenia Wojskowej Akademii Medycznej
zapoczątkowała uchwała Rady Ministrów z 7 listopada 1957 roku, na podstawie
której minister Obrony Narodowej w maju 1958 roku, wydał rozkaz powołujący WAM
z dniem 1 lipca 1958 r.
Rozpoczęcie działalności nie oznaczało pełnej
samodzielności Uczelni. Znaczną część placówek naukowo-dydaktycznych (katedr,
zakładów i klinik) tworzono w oparciu o odpowiednie jednostki cywilnej Akademii
Medycznej w Łodzi.
Dopiero po 1968 r. dochodzi do niemal pełnego
usamodzielnienia się Akademii pod względem struktury naukowo-dydaktycznej i
etatowej.
Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte w historii
WAM, to okres doskonalenia jej struktury organizacyjnej oraz budowania naukowej
i dydaktycznej pozycji w kraju i za granicą. Priorytetowym zadaniem, jakie stało
wówczas przed Akademią, było dążenie do sukcesywnego rozwoju własnej kadry naukowo-dydaktycznej
oraz bazy naukowo-dydaktycznej.
W rezultacie, następuje wyraźne określenie wojskowej
tożsamości Uczelni, ugruntowanie jej znaczenia w ogólnokrajowym i wojskowym
systemie kształcenia medycznego oraz znaczny rozwój jej potencjału materialnego.
Od początku lat dziewięćdziesiątych w związku
z restrukturyzacją sił zbrojnych - zwłaszcza ich liczebną redukcją - w Akademii
następują daleko idące zmiany. Stopniowo zmniejszana jest liczba jej jednostek
organizacyjnych oraz pracowników (w tym naukowo-dydaktycznych) oraz znacznie
zredukowane zostają limity naboru na studia.
Działo się to w warunkach relatywnego obniżenia
budżetu uczelni. W tej sytuacji główne wysiłki władz WAM skupiają się na utrzymaniu
najlepszej kadry, doskonaleniu systemu kształcenia, unowocześnianiu olbrzymim
wysiłkiem części bazy naukowo-dydaktycznej.
Mimo tych nowych i wymagających wyzwań, Uczelnia
pomyślnie realizuje stojące przed nią zadania. W 1995 roku zostaje wyróżniona
przez Szefa Sztabu Generalnego WP - Znakiem Honorowym Sił Zbrojnych RP.
Ostatnie pięciolecie Akademii to okres , który,
jak nigdy wcześniej w jej historii, wymagał podejmowania odważnych decyzji wprowadzających
zasadnicze zmiany w jej funkcjonowaniu. Należało szukać radykalnych rozwiązań
dostosowujących profil i strukturę Uczelni do stale zmniejszających się potrzeb
kadrowych, a w szczególności do możliwości budżetowych Sił Zbrojnych. W rezultacie
podjętych działań WAM została przekształcona w uczelnię wojskowo-cywilną. W
latach 1998-1999 otwarte zostały dwa zaoczne kierunki studiów dla słuchaczy
cywilnych: zdrowie publiczne oraz fizjoterapia.
Do 2002 r. mury uczelni opuściło ponad 6 tys.
wykształconych i przygotowanych do pracy w szczególnych warunkach wojska - oficerów
lekarzy, stomatologów i farmaceutów.
Rok 2002 przynosi Akademii nowe, zasadniczo odmienne,
warunki dalszego funkcjonowania. Wprowadzana przez MON radykalna reforma wyższego
szkolnictwa wojskowego, oznaczająca w swej istocie likwidację resortowego systemu
kształcenia lekarzy wojskowych, tworzy konieczność poszukiwania nowych rozwiązań.
Rozwiązań, zapewniających zachowanie akademickiego statusu uczelni oraz utrzymanie
jej dorobku naukowo-dydaktycznego i doświadczeń w kształceniu wojskowych kadr
medycznych, w nauczaniu medycyny.
W pierwszym półroczu 2002 roku, władze AM i WAM uczestniczą w rozmowach w sprawie utworzenia, po połączeniu obu uczelni - Uniwersytetu Medycznego.
Rektorem, powstałej 1 października 2002 r. Uczelni, zgodnie z decyzją Ministera Zdrowia, zostaje prof. dr. hab. n.med. Andrzej Lewiński - absolwent i wieloletni nauczyciel akademicki Akademii Medycznej w Łodzi.
W kwietniu 2003 roku Uczelniane Kolegium Elektorskie w statutowych wyborach, powołuje profesora A. Lewińskiego na funkcję rektora UM w kadencji 2003-2006.
W pierwszym roku funkcjonowania Uniwersytetu, szczególny nacisk położono na scalanie dwóch różniących się organizacyjnie i funkcjonalnie szkół - przy jednoczesnej dbałości o niezakłócony przebieg procesu dydaktycznego oraz działalności naukowej i leczniczej.
Łączyły się wprawdzie dwie uczelnie medyczne, ale podporządkowane różnym resortom - Ministerstwu Zdrowia i Ministerstwu Obrony Narodowej. Miało to bezpośredni wpływ na skalę i wielość problemów powstających w procesie ich łączenia. Najważniejsze z nich to: sprawne włączenie mienia obu Akademii w stan posiadania utworzonej Uczelni, wprowadzenie i uruchomienie jej nowej struktury naukowo-dydaktycznej, administracyjnej oraz personalnej oraz wypełnienie ustawowej dyrektywy, zgodnie z którą 1 października 2002 roku pracownicy Akademii Medycznej i Wojskowej Akademii Medycznej, stali się pracownikami powołanej Uczelni.
Władze Uniwersytetu Medycznego nie skupiły swych działań wyłącznie na skutecznym integrowaniu Uczelni, ale także na stopniowym i konsekwentnym rozbudowywaniu jej zadań dydaktycznych, naukowo-badawczych oraz klinicznych.